S.S.S.

İş ekipmanlarının periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerin EKİPNET’e kayıt yaptırmaları zorunludur. EKİPNET sistemine kayıt zorunluluğu, 1.10.2017 tarihli ve 30197 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İş Ekipmanlarının Periyodik Kontrollerini Yapmaya Yetkili Kişilerin Kayıt ve Eğitimlerine İlişkin Tebliğ”in yürürlüğe girmesinin ardından pilot iller olan Eskişehir ve Kırıkkale’de başlamıştır. EKİPNET’e kayıt olup geçici kayıt numarası alanlar, yetkilendirilmiş kurumlar vasıtasıyla verilen temel eğitimi tamamlamak ve sınavda başarı sağlamak kaydıyla nihai kayıt numarasını alırlar. Pilot uygulamanın süresi en az bir yıl olarak belirlenmiş olup bu sürenin sonunda tüm yurtta EKİPNET’e kayıt olma ve temel eğitimde başarı sağlama zorunlu hâle gelecektir

İşyerinde iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gerekli asgari şartları belirtmek amacıyla İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Söz konusu Yönetmeliğin Ek-3’ünde “periyodik kontrole tabi iş ekipmanları” başlıklı 2.3. maddesinde elektrik tesisatı, topraklama tesisatı, paratoner tesisatı ile akümülatör, transformatör ve benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri elektrik mühendisleri, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılabileceği hüküm altına alınmış olup ilgi standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrollerinin yılda bir kez yapılması hususu belirtilmektedir. Ayrıca, Elektrik İle İlgili Fen Adamlarının Yetki, Görev ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmeliğin Elektrikle İlgili Fen Adamlarının Görev, Yetki ve Sorumlulukları başlıklı 4 üncü maddesinin (b) bendinde; Denetime yönelik fenni mesuliyet sorumluluğu elektrik veya elektrik ve elektronik mühendislerince veya Yapı Denetim Kuruluşunun denetçi elektrik veya elektrik ve elektronik mühendislerince üstlenilen bağlantı gücü 1500 KW, 400 Volt’a kadar elektrik iç tesislerinin yapımı ile bağlantı gücü 1250 KW, 400 Volt’a kadar elektrik iç tesislerinin yapımı konularında elektrikelektronik mühendislerinin yetkili oldukları belirtilmektedir. Bu çerçevede, topraklama ölçümü ve topraklama tesisatı işlerinin elektrik ve elektronik mühendisleri tarafından da yapılabilmesi mümkündür.

İşletme tarafından basınçlı kaplar, kaldırma ve iletme makinaları, tesisatlar ve tezgahların ilgili yönetmeliklerde belirtilen sürelerde periyodik kontrollerinin yapılması sağlanmalıdır.

Bir ekipmanın güvenli bir şekilde, hedeflenen fonksiyonlarını yerine getirip getirmediğini tespit edilmesi için periyodik olarak yapılan muayene işlemleridir.

Forklift operatörü, günlük kullanıma başlamadan önce, dizel ya da benzinli araçlarda motor yağ seviyesine, elektrikli forkliftlerde ise akünün doluluk oranına ve akü başlarının oksitlenmesini kontrol etmelidir.

İş güvenliği ile ilgili, işletmelerde görevli personellerin, sorumlu oldukları ekipmanların güvenlik önlemleri ile ilgili eğitimler verilmeli ve bilgi sahibi olmaları sağlanmalıdır. Aksi takdirde, olası bir kazada işveren sorumlu olacaktır.

Basınçlı kapların kontrolleri öncesinde, hidrostatik test yapılacak ise, tank su ile doldurulmalı ve tüm bağlantı hatları su sızdırmayacak şekilde kapatılmalıdır. Eğer sistem durdurulamıyor ve by pass hattı yok ise, tank yüzeyi ultrasonik kalınlık ölçer cihaz ile kontrolleri gerçekleştirilebilmektedir.

Kontrolü yapılacak tüm cihazların teknik bilgilerini içeren dosya hazır bulundurulmalıdır. Kaldırma ekipmanlarının kontrolleri öncesinde, elektrik ile çalışıyor ise, enerjisinin bağlı olması gerekmektedir. Elektrik ile çalışmayan cihazların uygun bir yerde kullanıma hazır vaziyette tutulması gereklidir. Kaldırma ekipmanları için, ekipmanının yük testi için ilgili standartlarda belirtilen ağırlık hazırlanmalıdır.

6331 sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" uyarınca çıkarılan ve 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği", iş yerlerinde bulunan iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili sağlık ve güvenlik yönünden uyulması gereken asgari şartları belirlemiştir. Bu kapsamda, iş yerinden sorumlu iş güvenliği uzmanları bu kontrollerin yapılıp yapılmadığını takip etmektedirler.

İş kazalarının oluş nedenleri dikkatsizlik, tedbirsizlik, kurallara uymama, kullanılan araç gerecin kullanımına ilişkin bilgisizlik ve kullanılan araç gerecin bakımsız ve elverişsiz oluşu olarak sıralanabilir.

Nasıl olsa ben kaza yapmam, veya kaza olmaz, şeklinde yanlış düşünceler, insanı tedbirli davranmaktan alıkoyabilir. En tehlikeli düşünce "Bana bir şey olmaz" düşüncesidir. Bu düşünceye saplanan kişinin iflah olması çok zordur. Bu boş düşünceler bir tarafa bırakılıp tedbirli olmak gereklidir. Her an kaza olabilecek gibi tedbirli olmak zorundayız.

İşyerinde kazalara karşı korunma amacıyla belirlenmiş birtakım kurallar vardır. Bu kurallara uyulmaması da kaza nedeni olabilir.

Cihazların kullanımına ilişkin bilgisizlik de önemli bir kaza nedenidir. Cihazın teknik özelliklerinin biliinmemesi, yanlış düğmelere basılması kazalara yol açabilir.